استیبل کوین الگوریتمی چیست و چه تفاوتی با سایر استیبل کوین ها دارد؟ 

در بازار نوسان آمیز و به قولی ریسکی ارز های دیجیتال که قیمت رمز ارز ها به سرعت توسط عوامل کلان یا تکنیکال تغییر می کند، نوعی ارز دیجیتال وجود دارند که به دلیل وابسته بودن به نوعی ارز فیات یا هر دارایی دیگر، درگیر این نوسانات نمی شوند و تقریبا قیمت خود را به طور پیوسته پایدار و با ثبات حفظ می کنند. 
به این نوع از ارز های دیجیتال اصطلاحا استیبل کوین یا ارز پایدار می گویند. اگرچه ممکن است در نگاه اول این نوع رمز ارز ها به دلیل مصون بودند از روند های شدید قیمتی، سرمایه گذاری بهتر و امن تری نسبت به سایر انواع رمز ارزها به نظر آیند، اما باید گفت که استیبل کوین ها هم دارای برخی ابعاد ریسک پذیر هستند که به سرمایه گذاران پیشنهاد می شود پیش از تصمیم گیری، آن ها در نظر داشته باشند. 
کسانی که با صنعت کریپتو آشنایی دارند حتما اسم آن ها را شنیده اند و از نحوه کار آنها آگاه اند. این استیبل کوین ها خود به چند نوع مختلف تقسیم می شوند که هر کدام با تفاوتی جزئی از سایرین جدا می شود. در اینجا قصد داریم به بررسی نوعی ویژه از ارزهای با ثبات که استیبل کوین الگوریتمی نامیده می شود، بپردازیم و با ویژگی های منحصر به فرد و همچنین تفاوت های آن با سایر انواع استیبل کوین ها آشنا شویم.

استیبل کوین الگوریتمی چیست؟ 

گفتیم که استیبل کوین ها به یک دارایی خارجی مثل نوعی خاص ارز فیات (دلار، یورو و سایر) یا فلزات گرانبها مثل طلا وابسته است که قیمت آن کاملا تابع این نوع دارایی ها است. اما لازم است بدانید که ارزش استیبل کوین های الگوریتمی، توسط هیچ دارایی خارجی پشتیبانی نمی شود. در واقع این نوع از ارزهای پایدار به یک الگوریتم خاص وابسته هستند و کل عرضه آن توسط یک الگوریتم کنترل می شود و شرکت کنندگان می توانند با یک قرارداد هوشمند برای تبادل استیبل کوین تعامل داشته باشند. با فروش یا خرید استیبل کوین الگوریتمی در سیستم، کل عرضه افزایش یا کاهش می یابد چرا که استیبل کوین های الگوریتمی غیرمتمرکز هستند و بر بهبود ثبات قیمت بازار عرضه و تقاضای آن کوین را مدیریت می کنند. 

الگوریتم پشت این ارز ها، برنامه‌ریزی لازم برای افزایش عرضه یک ارز دیجیتال در موقعیت‌های کاهش تورم و همچنین کاهش عرضه استیبل کوین در شرایط کاهش قابل توجه قدرت خرید را دارد. در نتیجه، این ارزهای با ثبات الگوریتمی می توانند به رویدادهای مختلف بازار با اقدامات تثبیت خودکار پاسخ دهند.

پایداری قیمت این نوع ارز ها تفاوت چندانی با ارز صادر شده توسط بانک های مرکزی ندارد. این نوع استیبل کوین توجه بیشتری را به خود جلب کرد، زیرا یکی از محبوب‌ترین استیبل کوین‌های الگوریتمی، ترا یو اس دی (UST) در 9 می 2022 ثبات قیمتی خود را از دست داد و باعث افت چشمگیر LUNA شد. این یک مثال بارز از اتفاقاتی است که ممکن است هنگام دستکاری یک استیبل کوین الگوریتمی رخ دهد.

استیبل کوین الگوریتمی چگونه عمل می کند؟

برای کمک به قرارداد هوشمند در خارج از بلاک چین، یک قرارداد اوراکل لازم است. این قرارداد اوراکل به دریافت قیمت استیبل کوین الگوریتمی از مبادلات مختلف کمک می کند.

سپس این قیمت استیبل کوین به صورت دوره‌ای (هر 24 ساعت) به یک قرارداد بازبنیاد یا rebase منتقل می‌شود، به طوری که قرارداد می‌تواند تعیین کند که آیا عرضه نیاز به افزایش یا کاهش دارد. 

بعد از آن، قرارداد شروع به محاسبه تعداد توکن‌هایی می‌کند که باید از کیف پول هر کاربر مرتبط با قرارداد، سوزانده و ضرب شود. در اینجا اصل این است که اگر قیمت کوین از مقدار پایدار از پیش تعریف شده افزایش یابد، الگوریتم شروع به سوزاندن توکن ها می کند. برعکس، اگر قیمت توکن کمتر از مقدار تعیین شده باشد، الگوریتم توکن‌های جدیدی را ابجاد می‌کند.

انواع استیبل کوین الگوریتمی 

این نوع رمز ارز های پایدار از الگوریتم مشابه تابعیت می کنند اما برخی از آنها تفاوت هایی نیز با یکدیگر دارند. به تفاوت میان انواع این نوع ارزهای که در ادامه توضیح داده شده توجه کنید. 

استیبل کوین الگوریتمی تغییر پایه یا Rebase

استیبل کوین‌های الگوریتمی تغییر پایه اساساً شامل تنظیم ارزش توسط عرضه می‌شوند. در این حالت، الگوریتم پشتیبان کوین، در صورت افت قیمت به زیر یک سطح خاص (معمولا یک دلار) ، عرضه آن را کاهش می‌دهد. برعکس زمانی که قیمت از سطح خاصی بالاتر می رود کوین های بیشتری را انتشار می دهد. اگر چه عرضه یک استیبل کوین الگوریتمی ریبیس بسیار دچار نوسان می شود، اما قیمت آن معمولا ثابت است و به ارزش دارایی‌ای که دنبال می‌کند متکی است.

ارز پایدار الگوریتمی عمومی یا Seigniorage

استیبل کوین‌های الگوریتمی Seigniorage از یک سیستم چند توکنی استفاده می‌کنند، که در آن قیمت یک کوین به گونه‌ای طراحی شده است که ثابت باشد و یک یا چند کوین دیگر برای پایداری و اثبات آن کوین طراحی می شوند. 

دارندگان کوین های حامی از استیبل کوین، هنگام افزایش تقاضا پاداش تورمی دریافت می کنند. 

رمز ارز با ثبات الگوریتمی کسری (fractional)

استیبل کوین های کسری-الگوریتمی ویژگی های ارز های با ثبات کاملاً الگوریتمی و کاملاً پشتیبانی شده را با هم ترکیب می کنند. این استیبل کوین ها از متکی بودن بیش از حد به یک دارايي خاص جلوگیری می کنند و خطرات نگهداری کمتری دارند. 

Frax اولین استیبل کوین کسری است که یک طرح دو توکنی استفاده می کند، که در آن FRAX به عنوان یک استیبل کوین با ارزش ثابت 1 دلار و FXS به عنوان یک توکن حاکمیتی عمل می‌کند.

مزایا و معایب استیبل کوین الگوریتمی 

واضح است که این نوع از ارزشهای پایدار نیز دارای مزایا و معایبی هستند که برخی از آنها گاها جدی و پر ریسک و برخی دیگر بسیار منحصر به فرد تلقی می شوند. 

معایب

🔺استیبل کوین های مبتنی بر الگوریتم ها ذاتاً طرح ضعیفی دارند. این دارایی‌های دیجیتالی وثیقه‌نشده، که از الگوریتم‌ها، مهندسی مالی و انگیزه‌های بازار برای تعیین قیمت دارایی مرجع استفاده می‌کنند، به هیچ وجه پایدار نیستند و همیشه در معرض خطر de-pegging یا همان از دست دادن پایداری و وابستگی خود به دارایی ها هستند. این بدترین سناریو برای هر پروژه استیبل کوین است، زیرا می تواند این دارایی ها را بی ثبات کند و باعث نوسانات قیمت شود که در نهایت موجب نابودی کل پروژه می شود.

🔺از آنجایی که این گونه ارز ها همیشه تحت تاثیر نوسانات قیمت بازار قرار دارند، با خطر کاهش و افزایش عرضه هر بار که بازار دچار نوسان می شود، مواجه می شوند. همانطور که قبلا هم گفتیم با کاهش قیمت، عرضه توکن از طریق مکانیزم سوزاندن کاهش می یابد و در صورت افزایش از قیمت تعیین شده، کوین های بیشتری ضرب می شوند. 

مزایا

🔰استیبل کوین های الگوریتمی هدف تمرکز زدایی را به طور کامل محقق کرده اند، زیرا این پروژه ها سیستم مالی زیربنایی را تنظیم می کند که در آن هیچ آژانس و شخص سومی در تراکنشات کاربران نظارت ندارد. علاوه بر این، فقدان نیاز دارایی ملموس در استیبل کوین های الگوریتمی، خطر خطای کاربر را از بین می برد. 

🔰دیگر اینکه، ارزهای با ثبات الگوریتمی، امتیاز حق مالکیت را دوباره به اکوسیستم کریپتو وارد کردند و به عنوان مثال ارزیابی سود یا زیان حاصل از تولید یک ارز دیجیتال خاص در دنیای غیرمتمرکز دارایی‌های دیجیتال با استفاده از این پروژه ها اکنون امکان‌پذیر است.

🔰استیبل کوین‌های الگوریتمی همچنین می‌توانند محبوبیت ارزهای دیجیتال را به عنوان وسیله مبادله برای تراکنش‌های مالی و سایر اهداف افزایش دهند که شامل استفاده از استیبل کوین‌ها برای تجارت، استفاده از آن‌ها برای اجرای سازمان‌های مستقل غیرمتمرکز (DAO)، و ایجاد انگیزه برای دارندگان می‌شود.

معروف ترین استیبل کوین های الگوریتمی بازار 

پس از معرفی و آشنایی با مفهوم استیبل کوین های الگوریتمی، نگاهی به معروفترین و جنجالی ترین پروژه ای استیبل کوین الگوریتمی می اندازیم تا اگر تصمیم به امتحان کرد شانس خود در این نوع پروژه ها گرفته اید، با بهترین و سودآورترین آنها آشنا شوید. 

آمپل فورث (Ampleforth)

آمپل فورث یک استیبل کوین غیرمتمرکز است که ثبات قیمت را با عرضه انعطاف پذیر حفظ می کند. این یک ارز دیجیتال مبتنی بر اتریوم است که از مدل مقررات در عرضه در گردش از طریق تنظیمات در الگوریتم ها پیروی می کند.

دلار مجموعه خالی (ESD)

ESD ترکیبی از مکانیسم‌های پروتکل جدید، ترکیب‌پذیری و تمرکز زدایی را ارائه می‌کند. دارندگان این توکن این امتیاز را دارند که با استفاده از آن در dApps از لزوم حفظ فعالانه قیمت ثابت اجتناب کنند. علاوه بر این، شما همچنین می توانید از آن به عنوان یک استیبل کوین استفاده کنید بدون اینکه وجوهی را به یک ارائه دهنده متمرکز اختصاص دهید.

دای (DAI)

استیبل کوین دای مبتنی بر اتریوم در لیست استیبل کوین های الگوریتمی موجود در بازار در حال حاضر است. پروتکل Maker، در کنار سازمان مستقل غیرمتمرکز MakerDAO، نقش مهمی در صدور و توسعه ارز DAI ایفا می کند.

◼️ بنابراین، با مدل خودکار و غیرمتمرکز مرتبط با استیبل کوین‌های الگوریتمی مطابقت دارد. وابستگی متعادل قیمت DAI به دلار آمریکا یک مزیت بزرگ برای دارندگان این ارز است. 

UST استیبل کوین الگوریتمی بلاک چین Terra است. ارز شانس ارز به دلار آمریکا وابسته است و برای ارائه ارزش به جامعه Terra و ارائه یک راه حل مقیاس پذیر برای برنامه های DeFi طراحی شده است. 
اما این ارز در آوریل 2022 دچار سقوط شدیدی شد و پیوند ارزش خود به دلار را از دست داد. این رویداد به عنوان یکی از بزرگترین شکست های پروژه کریپتو ثبت شد. 

جمع بندی

استیبل کوین‌ها به‌عنوان شکل جدید و ایمن‌تری از سرمایه‌گذاری رمزنگاری در نظر گرفته شده‌اند. با این حال، استیبل کوین های الگوریتمی را می توان یک استثنا در نظر گرفت زیرا برای ثابت نگه داشتن ارزش خود به یک طرح مهندسی مالی و پیچیده وابسته هستند. 

گرچه پروژه هایی مثل ترا یو اس دی که با شکست فاجعه آمیز خود موجب خسارت های شدیدی برای سرمایه گذاران خود شد، ممکن است افراد در سرمایه گذاری و اعتماد به آنها مردد و دودل کند اما با انتخاب عاقلانه از میان این نوع دارایی های دیجیتال و درک کامل نحوه عملکردشان، می توانید از سود حاصل شده از رمز ارزی که به سختی نوسانات قیمتی را تجزیه می کند، استفاده کنید.