متاورس چیست و زندگی در جهان دیجیتالی چگونه است؟

فیس‌بوک در اکتبر سال 2021 نام شرکت خود را به Meta تغییر داد و تحول اساسی در دنیای اینترنت ایجاد کرد تا از یک تجارت رسانه‌های اجتماعی که درگیر بحران است فاصله بگیرد و خود را به عنوان خالق آینده‌ نگر دنیای دیجیتال جدید و جانشین اینترنت معروف به «متاورس» معرفی کند. از این رو بنیانگذاران، سرمایه گذاران، آینده پژوهان و مدیران اجرایی، همگی سعی کرده اند ادعای خود را در مورد جهان دیجیتالی مطرح کنند و پتانسیل آن را برای ارتباط اجتماعی، آزمایش، سرگرمی و، مهمتر از همه، سود بیان کنند. اما متاورس چیست؟ این جهان دیجیتالی چه ویژگی ها و کاربردهایی دارد؟ در ادامه به بررسی مفهوم متاورس و هر آنچه لازم است درباره آن بدانید خواهیم پرداخت. با ما همراه باشید.

متاورس چیست؟

برای اولین بار مفهوم متاورس در رمان علمی تخیلی Snow Crash اثر نیل استفنسون برای اشاره به جهان دیجیتالی که از طریق واقعیت مجازی قابل دسترسی است، رایج شد. از آن پس شاهد بسیاری از آثار علمی تخیلی مانند فیلم های ماتریکس و رمان و فیلمReady Player One بوده ایم که به این حوزه پرداخته اند.

در اکتبر 2021 مارک زاکربرگ، مدیرعامل شرکت فیس بوک در یک ارائه آنلاین ۷۵ دقیقه‌ ای از کاربران خواست تا تفکرات خود را در مورد این شرکت تغییر دهند زیرا به گفته او اپلیکیشن رسانه‌های اجتماعی فراگیر و جنبه مشکل‌ساز آن فراتر رفته است. در عوض او بیان کرد، این شرکت تصمیم دارد بر چیزی تمرکز کند که به عنوان موج بعدی دنیای دیجیتال و جانشین اینترنت به شمار می رود که در اصطلاح به متاورس معروف است.

به طور کلی اصطلاح Metaverse در واقع ترکیبی از دو کلمه Meta به معنی فراتر و Universe به معنی جهان است. این جهان دیجیتال به عنوان یک فضای مشترک مجازی در نظر گرفته می شود که شرکت‌های فناوری از این کلمه برای توصیف آنچه بعد از اینترنت می‌آید استفاده می‌کنند و ممکن است به عینک واقعیت مجازی وابسته باشد یا نباشد.

متاورس (Metaverse) یک جهان مجازی است در آن مردم آزادانه به عنوان آواتار پرسه بزنند، در جلسات کاری به صورت مجازی شرکت کنند، در فروشگاه های مجازی خرید کنند و در گردهمایی های مجازی به معاشرت بپردازند.

قلمرو دیجیتالی متاورس به دستگاه‌ها محدود نمی‌شود و آواتارها می‌توانند در فضای مجازی مشابه نحوه مانور دادن افراد بر دنیای فیزیکی قدم بزنند و به کاربران این امکان را می‌دهند که با مردم آن سوی کره زمین به گونه‌ای تعامل داشته باشند که گویی در یک مکان زندگی می کنند.

از دیدگاهی دیگر میتوانید متاورس را به عنوان یک اینترنت تجسم یافته در نظر بگیرید. این بدان معناست به جای اینکه دنیای اطراف را تنها تماشا کنید خود را درون آن فضا تصور میکنید.

برای ورود به دنیای متاورس همه باید هدست‌های واقعیت مجازی را خریداری کنند. این فناوری باید به اندازه کافی شیک و مینیمال باشد تا افراد بیشتری را مورد توجه قرار دهد و به اندازه کافی پیچیده باشد تا یکپارچه کار کند اما تاکنون این اتفاق نیفتاده است.

متاورس در رسانه‌های پرطرفدار به‌عنوان یک قلمرو آنلاین کاملاً فراگیر به تصویر کشیده می‌شود که شبیه به دنیای واقعی، اما کامپیوتری است. مردم می‌توانند از طریق هدست‌های VR یا اتاق‌های سفارشی که در آن افراد واقعی می‌توانند با هولوگرام‌های واقعی تعامل داشته باشند، بین دنیای فیزیکی و مجازی در رفت و آمد باشند.

دیدگاه فیسبوک درمورد جهان دیجیتالی یا متاورس چیست؟

مارک زاکربرگ معتقد است متاورس تکامل بعدی شبکه‌های اجتماعی است، که نمایه‌های کاربر ثابت را پشت سر می‌گذارد و به افراد اجازه می‌دهد فقط نظرات و عکس‌ها را ارسال کنند. برای رسیدن به آن، افراد باید از هدست های واقعیت مجازی یا عینک های واقعیت افزوده استفاده کنند که قلمرو دیجیتال را بر دنیای فیزیکی قرار می دهد.

زاکربرگ می‌گوید:

وقتی با دوستان خود بازی می‌کنید، احساس می‌کنید که در دنیای متفاوتی با هم هستید، نه فقط روی رایانه‌تان. و وقتی در یک جلسه در جهان دیجیتال هستید، احساس می‌کنید که دقیقاً در اتاق هستید در نتیجه با هم تماس چشمی دارید، حس مشترکی از فضا دارید و فقط به شبکه‌ای از چهره‌ها روی صفحه نگاه نمی‌کنید.

از طرفی معماران می توانند طرح های ساختمان های دیجیتال را در دفاتر فیزیکی خود به نمایش بگذارند. همچنین علاقه مندان می‌توانند از متاورس برای شرکت در کنسرت‌ها بدون نیاز به حضور در مکان فیزیکی استفاده کنند.

سیستم‌های اقتصادی جدید، مبتنی بر ارزهای دیجیتال و مجموعه‌های دیجیتالی معروف به توکن های غیر مثلی NFT، به مردم اجازه می‌دهند کالاها و خدمات را توسط بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال خریداری کنند یا به فروش برسانند.

نکته جالب این است که افراد می‌توانند از چندین آواتار دیجیتالی برای نشان دادن خود استفاده کنند: یک آواتار جدی‌تر برای کار، یک آواتار آرام و کارتونی برای معاشرت با دوستان، و یک آواتار فوق‌العاده مانند یک ربات هنگام بازی‌های ویدیویی.

زاکربرگ میگوید:

متاورس همچنین نحوه تعامل افراد با گوشی‌های هوشمند یا عینک‌ های واقعیت افزوده را تغییر می‌دهد. مردم می توانند از حرکات دست برای گفتن چند کلمه یا حتی فقط با فکر کردن به چیزها اتفاق بیفتند استفاده کنند.

نمونه ای از جهان متاورس در بلاک چین

نوع خاصی از متاورس وجود دارد که از فناوری بلاک چین استفاده می کند. در این نوع از جهان های دیجیتالی، کاربران می‌توانند زمین مجازی و سایر دارایی‌های دیجیتالی را با استفاده از ارزهای دیجیتال خریداری کنند.

در اوایل سال جاری، در بحبوحه رونق ارزهای دیجیتال، قیمت ارزی به نام MANA با بررسی چارت موجود در صرافی کوین بیس روند صعودی را در پیش گرفت. ارز دیجیتال مانا واحد پول دنیای مجازی به نام دسنترالند (Decentraland) است، جایی که در ماه مارس، قطعه‌های زمین دیجیتالی معادل صدها هزار دلار معامله می شدند. این قراردادهای ارز و زمین در دنیای دیسنترلند بر روی بلاک چین اتریوم اجرا می شود.

از نظر اندازه، دسنترلند مانند یک محله یا بخش اشتراکی است که سایر افراد قطعه های مورد نظر را با قیمت های مختلف میتوانند خریداری کنند. در ماه جولای، فقط چند صد نفر در یک زمان وارد سیستم شدند، اما در ماه مارس این تعداد به اوج خود رسید و هزاران نفر متشکل از NFT‌ های تولید شده توسط کاربران وارد این دنیای مجازی شد.

ساکنان دسنترالند دائما در حال ایجاد صحنه ها و تجربیات برای سایر کاربران مانند کنسرت ها و نمایشگاه های هنری هستند. این حس که دنیای دیسنترلند اثری در حال پیشرفت است، شبکه‌ای پرجمعیت از توطئه‌های نیمه توسعه‌یافته و مناطق موضوعی را فرا گرفته است. 

دسنترالند قبل از هر چیز یک آزمایش در دارایی های دیجیتال کمیاب است. در این ماه، Republic Realm که خود را “شرکت املاک و مستغلات دیجیتال” می نامد، یک NFT از یک ملک مجازی شامل 259 قطعه در دسنترالند به قیمت بیش از 1.2 میلیون مانا یا با نرخ ارز همزمان بیش از 900000 دلار خریداری کرد.

آنچه دسنترالند را از پیشینیان خود مانند زندگی دوم و دنیای مجازی که تحت مالکیت و اداره یک شرکت خصوصی به نام Linden Labs است، جدا می کند، این بدان معناست که نسبتاً غیرمتمرکز است. طبق گفته بنیانگذاران، این طرح همیشه برای کاربران وجود دارد که مالکیت جهان را در دست بگیرند و آنچه را که می خواهند بسازند و انجام دهند.

چه کسانی نقش اصلی متاورس را بازی می کنند؟

به طور کلی متاورس را به دو پلتفرم مجزا می توان تقسیم کرد:

اولین مورد برای ساخت یک متاورس مبتنی بر بلاک چین، با استفاده از توکن های غیر قابل تعویض (NFT) و ارزهای دیجیتال متمرکز است. همچنین پلتفرم‌هایی مانند دیسنترلند (Decentraland) و سندباکس (The Sandbox) به افراد اجازه می‌دهند تا قطعات مجازی زمین را خریداری کنند و محیط‌های خود را بسازند.

دومین مورد آن است که از متاورس برای اشاره به دنیای مجازی به طور کلی استفاده می کنند، جایی که افراد می توانند برای تجارت یا تفریح با هم ملاقات کنند. فیسبوک در ماه جولای 2021 اعلام کرد که در حال ایجاد یک تیم محصول برای کار بر روی متاورس است.

Roblox، Fortnite و Minecraft، پلتفرم‌های بازی هستند که در آن کاربران می‌توانند در بازی‌ها به رقابت و همکاری بپردازند و همچنین بازی‌های خود را بسازند، در این دسته قرار می‌گیرند.

در متاورس چه کارهایی می توان انجام داد؟

متاورس یک دنیای مجازی است که کاربران می توانند در آن هر کاری انجام دهند. پیش بینی می شود که در صورت عملیاتی شدن این جهان دیجیتالی بسیاری از فعالیت های انسان تسهیل گردد. در ادامه لیست برخی از کاربردهای جالب توجه این جهان ارائه شده است:

1. کسب درآمد از بازی کردن یا خرید و فروش دارایی های دیجیتالی
2. برگذاری جلسات و قرار ملاقات های کاری بدون محدودیت
3. ارتقای سطح آموزش مجازی
4. خرید و فروش آنلاین
5. برگذاری رویدادهایی مانند کنسرت ها و فستیوال ها
6. ایجاد امکان سفر و تجربه های منحصر بفرد گردشگری

و بسیاری از کاربردهای دیگر که ممکن است حتی در حال حاضر و در جهان فعلی با آن آشنایی نداشته باشیم.

متاورس چگونه کار می کند؟

از دیدگاه تئوری شما همانطور که وارد اینترنت می شوید به دنیای دیجیتالی یا متاورس نیز میتوانید راه پیدا کنید. با این تفاوت که فقط شما می توانید از یک صفحه نمایش روی سر استفاده کنید، نه یک صفحه نمایش و برای مشاهده محتوا و نوعی ردیابی حرکت، مانند مچ بند فیس بوک، برای گرفتن اشیا بهره ببرید.

برای اینکه یک جهان دیجیتالی کامل باشد، هیچ شرکتی به تنهایی نمی تواند مالک متاورس باشد. مشابه اینکه هیچکس مالک اینترنت نیست.

اما شرکت‌ها ممکن است سعی کنند بخش هایی از متاورس مربوطه  را در انحصار خود درآورند، درست همانطور که تعداد انگشت شماری از شرکت‌های بزرگ فناوری امروز بر محتوای آنلاین تسلط دارند. شرکت‌ها می‌توانند این کار را مشابه نحوه کسب درآمد از اپلیکیشن‌ها از طریق خدمات اشتراک، سبد خرید و تبلیغات انجام دهند.

دنیز وایت، بنیانگذار شرکت فناوری Blank XR، گفت:

حتما بازیکنان قدرتمندی وجود خواهند داشت. زمانی که بتوانید عینک واقعیت افزوده جدید خود را بزنید و ناگهان این هولوگرام ها را در حال قدم زدن در جهان مشاهده کردید، آنگاه خواهید فهمید که اکنون در درون متاورس هستید.

با وجود دستگاه های بسیار زیادی که توسط شرکت های مختلف ارائه می شود، هنوز مشخص نیست که چگونه یک آواتار می تواند در این دنیای دیجیتالی حرکت کند. یک نظریه این است که متاورس نشانه هایی را از مرورگرهای وب دریافت می کند.

دانیل لیبسکیند، مدیر عامل Topia، یک پلتفرم چت ویدیویی، میگوید:

درست همانطور که می‌توانید وب سایت های متفاوت را در تلفن هوشمند خود مشاهده کنید، آواتار شما نیز ممکن است بین پلتفرم‌هایی که برای سازگاری متقابل و فراگیر ساخته شده‌اند، فعالیت کند.

آینده متاورس 

متاورس چشم اندازی برای دنیایی جدید برای تعامل با سایر انسان ها و ربات ها برای بازی، انجام تجارت، معاشرت و خرید است. این متاورس آینده است.

در حال حاضر، متاورس مجموعه ای از سخت‌افزار، نرم‌افزار و تجربیات نامرتبط است. احتمالاً یک قطعه از متاورس را به صورت مستقل، به عنوان یک بازی یا شاید یک جلسه تمرینی دیده اید. هنوز هیچ بافت پیوندی برای گرد هم آوردن همه این اجزا وجود ندارد.

مشخص نیست که یک متاورس واقعی، که به طور کامل زندگی واقعی را تکرار می کند، در چه حد یا چقدر طول می کشد تا توسعه یابد.

بسیاری از پلتفرم‌های متاورس مبتنی بر بلاک چین هنوز در حال توسعه فناوری واقعیت افزوده (AR) و واقعیت مجازی (VR) هستند که به کاربران اجازه می‌دهد تا به طور کامل در فضا تعامل داشته باشند.

غول حسابداری و مشاوره PwC پیش‌بینی می‌کند که فناوری‌های واقعیت مجازی و واقعیت افزوده تا سال 2030 رشدی 1.5 تریلیون دلاری را در مقایسه با 46.5 میلیارد دلار در سال 2019 به اقتصاد جهانی داشته باشند.

شرکت‌های بزرگ فناوری، گوگل و شرکت مایکروسافت در انتظار رشد شرکت‌های رایانش ابری و VR هستند تا به سرمایه‌گذاری در آن بپردازند.